نام انتخابی برای رصدگاه : رصدگاه شاه بابا درک ( Shaah Baabaa Derak )

موقعیت جغرافیایی : غرب استان اصفهان ، شهرستان فریدن ، بخش بوئین میاندشت ، روستاهای بتلیجه و هلاغره

فاصله تا اصفهان : حدود 200 کیلومتر

راه دسترسی از اصفهان : اصفهان – نجف آباد – تیران – داران – بوئین میاندشت – پل نوغان

راه دسترسی از تهران : تهران – قم – دلیجان – محلات – خمین – الیگودرز – پل نوغان

وضعیت اقلیمی منطقه : کوهستانی با پوشش گیاهی مناسب ( عمدتا" گون و گیاهان وحشی ) ، ارتفاع از سطح دریا حدود 2500 متر ، دارای روستاهای متعدد ولی کم جمعیت

وضعیت آب و هوای منطقه : هوای بسیار مطبوع در بهار ( تا حدی سرد ) ، تابستان معتدل ، پاییز سرد و خشک و زمستانهای بسیار سرد با ریزش برف زیاد

جانوران وحشی منطقه : گرگ و گراز ( به وفور ) ، کبوتر ، کبک ، تیهو ، قوش ، قرقی ، عقاب ، زاغ ، کلاغ و پرنده های خوش الحان گوناگون ، مار و .....

شغل ساکنان منطقه : کشاورزی و دامداری

امکانات موجود در روستاهای منطقه : تمام روستاها دارای برق ، ایستگاه مخابرات و آب آشامیدنی بهداشتی هستند. در بیشتر روستاها مسجد و مدرسه وجود دارد که با هماهنگی قبلی میتوان از آن برای اقامت رصدگران استفاده نمود.

حد قدر آسمان منطقه : حدود 6+

وضعیت جوی منطقه : بدلیل وجود پوشش گیاهی مناسب و کوهستانی بودن ، غبار محلی خیلی کم است. همچنین آسمان از نظر پوشش ابر بصورتی است که در اکثر شبهای بهار ، تابستان وپاییز ، پاک و شفاف است. در فصل زمستان نیز بعضا" میتوان آسمان فوق العاده ای را شاهد بود.

 توضیحات : طبیعت کم نظیر مناطق غربی استان اصفهان هر بیننده ای را به خود جلب می نماید. متاسفانه خشک سالی چند سال گذشته منطقه بوئین و میاندشت ( که حدود 4 سال به طول انجامید ) باعث شد تا جمعیت جوان روستاهای این منطقه به شهرها مهاجرت نمایند و خانه های روستایی آرام آرام رو به ویرانی گذارد. هم اکنون سه سال پر باران در این منطقه داشته ایم ، اما جوانان دیگر رفته اند و تعدادی افراد مسن ، آخرین بازماندگان این روستاها هستند. شاه بابا درک نام شخصی است که مزار او در شمال روستای بتلیجه و بر فراز یک تپه واقع شده و مردم محلی برای او احترام ویژه ای قائل هستند. در اکثر مراسم مذهبی ، مردم ترجیح می دهند نذورات خود را در این مکان توزیع نمایند.

برای عزیمت به رصدگاه شاه بابا درک پس از رسیدن به پل نوغان ( حد فاصل بوئین میاندشت – الیگودرز ) وارد یک جاده فرعی میشویم که به سمت شمال امتداد دارد. اگر از بوئین به سمت الیگودرز در حرکت باشید این جاده فرعی در سمت راست واقع شده و در ابتدای آن هم ، ایستگاه هلال احمر و پلیس راه قرار دارد. سال گذشته این جاده آسفالت شد که خوشحالی روستائیان و سهولت در تردد آنان را در پی داشت. طول این جاده از پل نوغان تا بتلیجه حدود 12 کیلومتر است. با ورود به این جاده به روستای نوغان و سپس روستای کرچ می رسیم. با گذر از کرچ ، جاده با شیب تندی به بالای یک تپه بزرگ می رود. بر روی این تپه می توان منظره عمومی منطقه را بخوبی مشاهده کرد. جاده در این نقطه دو شعبه میشود ، یکی ادامه راه آسفالت ( سمت چپ ) و دیگری راهی خاکی که مستقیما" به سمت شمال میرود. جاده خاکی به سمت روستای هلاغره و ادامه جاده آسفالت به روستای بتلیجه می رسد. با سرازیر شدن در جاده آسفالت ، ابتدا به روستای تقریبا" ویران شده ی دره سوخته و پس از آن به بتلیجه می رسیم. دو تپه کوچک ، روستاهای بتلیجه و دره سوخته را از هم جدا میکند. فاصله دو روستا حدود 5/2 کیلومتر است. اگر هنگام شب در فرو رفتگی بین این دو تپه مستقر شوید ، کمترین نور مزاحمی در محیط نخواهید دید و به شما قول می دهم از دیدن آسمان آن شگفت زده شوید. من در تمام سالهایی که رصد غیر حرفه ای را پی می گیرم ، آسمانی به زیبائی آسمان بتلیجه ندیده ام. در فصل بهار ( اردیبهشت و خرداد ) صدای بلبلانی که در شب آوا سر میدهند همراه با شمیم دل انگیز عطر گلهای وحشی و آسمانی که آنقدر شما را در حیرت فرو میبرد که ترجیح خواهید داد بدون ابزار و فقط با چشم ، ساعتها به آن خیره شوید ، خاطره ای فراموش نشدنی را برایتان فراهم میکند.

 موقعیت رصدگاه از نظر رویت هلال ماه : وضعیت ارتفاعت غربی روستای بتلیجه بگونه ای است که فقط در فصل بهار برای رصد هلال شامگاهی مناسب است اما اگر از این روستا به سمت هلاغره حرکت نموده و در دامنه جنوبی کوه بلندی که در شمال بتلیجه واقع شده مستقر شویم ، رصدگاه ایده آلی خواهیم داشت که در تمام طول سال می توان در آن به رصد هلال پرداخت. ارتفاع موانع افق غربی در این نقطه کمتر از 5/0 درجه است و در برخی سمتها حتی ارتفاع منفی داریم. در شرق رصدگاه شاه بابا درک ، کوههای مرتفعی وجود دارد که باعث میشود از رویت هلال صبحگاهی محروم باشیم. مهمترین رصدی که تاکنون در این رصدگاه صورت گرفته ، رصد هلال رمضان 1424 است. البته تا آن زمان بنده از شرایط مناسب رصدی در نزدیکی روستای هلاغره مطلع نبودم. اگر عمری باقی باشد بنا داریم رصد هلال رمضان 1426 را در این منطقه انجام دهیم.

گزارش و عکس ها از : علیرضا بوژمهرانی